Prof. dr Ljubomir B. Ćirić

Prof. dr Ljubomir B. Ćirić, redovni profesor Mašinskog fakulteta Univerziteta u Beogradu u penziji, rođen je 13. avgusta 1935. godine u Resniku, Opština Babušnica, Region Niški, od oca Branislava i majke Vitomirke Mitrović. Osnovnu školu završio je u mestu rođenja, a osam razreda Šeste Beogradske gimnazije završio je 1954. godine. Diplomirao  je 1959. godine na Matematičkom  fakultetu u Beogradu. Nakon odsluženja vojnog roka, 1960. godine izabran je za asistenta za matematiku na Mašinskom fakultetu Univerziteta u Beogradu, gde radi sve do odlaska u penziju. Poslediplomske studije iz Topologije i Funkcionalne analize završio je 1968. godine na Matematičkom fakultetu u Beogradu, a 1970. godine  odbranio je na istom fakultetu doktorsku disertaciju ”Postojane i periodične tačke kontraktivnih operatora”. Izabran je 1971. godine za docenta, 1976. za vanrednog profesora i 1982. godine za redovnog  profesora. Godine 2001. odlazi u penziju kao šef Katedre za matematiku.

 Nastavom na Mašinskom fakultetu  i naučnim delom Prof. Ćirić je značajno doprineo razvoju našeg naučnog podmlatka, ne samo u matematičkim, već i u tehničkim naukama. Napisao je tri udžbenika za studente tehničkih fakulteta: Diferencijalne jednačine za inženjere,  Krivolinijski integrali, Višestruki integrali, Teorija redovai i  Teorija polja i Specijalne funkcije,  a u saradnji sa inženjerima tri knjige udžbeničko-stručnog karaktera.

Član je Njujorške Akademije Nauka, Indijske Matematike Akademije, Međunarodne federacije Nelinearnih Analista, Južnoslovenske Akademije Nelinearnih Nauka, Američkog Matematičkog Društva i Društva matematičara Srbije.

Glavne oblasti interesovanja prof. Ćirića su: nelinearna analiza, teorija fiksne tačke i primene, realna i funcionalna analiza, teorija aproksimacija i  teorija operatora. Veliku pažnju posvećuje istraživanju pre svega u metričkoj teoriji fiksne tačke uključujući uopštene metričke i metričke prostore sa uređenjem, kao i verovatnosne i fazi metričke prostore.

Publikovao je monografiju na engleskom jeziku: FIXED POINT THEORY- Contraction Mapping Principle. Do početka 2016. godine objavio je 150 naučnih radova u međunarodnim časopisima, od toga 73 rada u eminentnim svetskim časopisima koji su evidentirani u Web of Science i nalaze se na SCI listama (od od toga 43 rada se nalaze u kategoriji vrhunski međunarodni časopisi; a to su radovi koji su u svojim disciplinama svrstavani među prvih 30%). Svojim naučnim radom uticao je na razvoj naučne oblasti u kojoj je objavljivao zapažene i veoma često citirane radove. Samo od 1995. do početka 2016. godine u Web of Science zabeleženo je 2.206 citata (od toga 2.150 bez autocitata). Prema broju citata njegovih radova spada među najcitiranijim našim matematičarima. U radu   Lj. B. Ćirić,  A generalization of Banach’s contraction principle, Proc. Amer. Math. Soc. 45 (1974), 267-273, uvedena je i razmatrana nova klasa operatora koji ispunjavaju najopštiji uslov kontraktivnosti, koji u kompletnim metričkim prostorima, bez ikakvih dodatnih uslova, garantuje egzistenciju jedinstvene fiksne tačke. Ovaj rad u Web of Science citiran je 356 puta (bez samocitata). U radu: V. Lakshmikantham and Ljubomir Ćirić, Coupled fixed point theorems for nonlinear contractions in partially ordered metric spaces,  Nonlinear Analysis: TMA 70 (2009), 4341-4349 uveden je niz pojmova o relacijama fukcija jedne i dve promenljive na uređenom metričkom prostoru i dokazane značajne inicijalne teoremme o sparenim (coupled) fiksnim tačkama. Ovaj rad u Web of Science citiran je 354 puta (bez samocitata). Navedena dva rada  jesu najcitiraniji radovi jednog srpskog naučnika iz oblasti matematikih nauka.

Novim idejama i fundamentalnim rezultatima otvarao je nova polja za istraživanja i inspirisao istaknute matematičare u svetu i kod nas. Kao rezultat toga, do 2015. godine prezime Ćirić se pojavljuje u naslovima najmanje 143 naučna rada inostranih i u 9 radova domaćih naučnika. Tako je prezime Ćirić najcitiranije prezime jednog našeg matematičara u naslovima radova inostranih naučnika, koji svoje radove zasnivaju na njegovim rezultatima. Neosporno je da takav naučnik veoma doprinosi promociji naše matematike u međunarodnim okvirima.

Glavni urednik je britanskog časopisa Advances in Fixed Point Theory. Član je izdavačkih odbora sledeća četri vrhunska međunarodna časopisa: Fixed Point Theory and Application (svrstan na 5/299), Scientific World Journal (16/55), Journal of Nonlinear Science and Applications (64/312) i Filomat (Niš) (80/299). Zatim je član izdavačkih odbora međunarodnih časopisa: Current advanced in Mathematical Research, Applied Mathematical and Computational Sciences i Applied Mathematics.

Veliko priznanje od međunarodne naučne javnosti njegovim naučnim rezultatima jesu dve publikovane specijalne sveske u vrhunskom međunarodnom časopisu Journal of Nonlinear Science and Applications. Prva specijalna sveska je publikovana 2012. godine pod nazivom: “The legacy of Professor Lj. B. Ćirić” i sadrži 32 rada. Druga sveska publikovana je 2015. godine pod nazivom: “On Ćirić type fixed point theorems” i sadrži 32 rada.

Neki osnovni pojmovi i rezultati iz teorije fiksnih tačaka dobili su nazive i postali uobičajeni i prepoznatljivi po Ćirićevom prezimenu. Navodimo samo nekoliko od tih pojmova i rezultata koji se nalaze u naslovima nekih od radova inostranih naučnika:  Ćirićevi operatori,  Ćirićev princip kontrakcije, Ćirićevi slabi operatori,  Ćirićeve kvazi kontrakcije,  Ćirićeve generalisane kontrakcije,  Ćirićeva teorema o fiksnoj tački kvazi kontrakcija,  Ćirićeva teorema o nejedinstvenoj fiksnoj tački, itd.